Skolyozun Nedenleri

Skolyoz hastalığının nedeni tam olarak açıklanamamıştır. Omurga eğriliği her zaman fark edilmeyebilir. Çocuğunuzun skolyoz hastası olduğunu bel ve sırt ağrısı gibi şikayetlerle doktora gittiğinizde veya okullarda yapılan sağlık taramaları sırasında öğrenebilirsiniz. Ancak hastalığın ortaya çıkmasıyla ilişkili bazı faktörler şu şekilde sıralanabilir:

  • Omurgadaki yapısal elemanların işleyişi
  • Nöromüsküler yapılar nasıl çalışır?
  • Posterior kolon disfonksiyonu gibi bazı hastalıkların varlığı
  • Hormonal faktörler
  • Biyomekanik faktörler
  • Cinsiyet, gelişim özellikleri, genetik yatkınlık gibi doğuştan gelen özellikler
  • D vitamini eksikliği
  • Sağlıksız beslenme alışkanlıkları
  • Sosyo-ekonomik durum
  • Omurgaya asimetrik yüklenme gerektiren işlerde çalışmak

Bu tetikleyicilere bağlı olarak skolyozun bazı türleri vardır. Skolyozun 3 ana tipine kısaca göz atalım;

Konjenital Skolyoz

Bu tip skolyoz doğumda mevcuttur ve anormal omurga gelişiminden kaynaklanır. Üç ana skolyoz türünden en az görülenidir.

Nöromüsküler Skolyoz

Serebral palsi, spina bifida ve omurilik yaralanması gibi sinir veya kas sistemi bozukluklarıyla ilişkilidir. Skolyozun ikinci en sık görülen şeklidir.

İdiyopatik Skolyoz

Bu en yaygın skolyoz türüdür ve vakaların yaklaşık %80’ini oluşturur. Sebebi bilinmemekle birlikte bilim insanları bu tip skolyozun nedenini genetik ya da çevresel faktörlere bağlamaktadır.

Skolyoz Belirtileri Nelerdir?

Skolyoz erken dönemde herhangi bir sağlık sorununa yol açmaz, çok nadir de olsa sırt ağrısı da görülebilir. Bu nedenle dikkatli olunmadığı takdirde ailelerin fark etmesi zor olabilir. Skolyozun en sık görülen belirtisi omurganın anormal eğriliğidir. Diğer belirtiler şunları içerebilir:

  • Düzensiz omuzlar, kalçalar veya bel çevresi
  • Belirgin bir omuz bıçağı veya göğüs kafesi
  • Sırt ağrısı veya rahatsızlık
  • Akciğer kapasitesinin azalması nedeniyle yorgunluk veya nefes almada zorluk
  • Düz durma veya yürüme zorluğu

Skolyoz Tanısı

Skolyoz tanısı genellikle, bir sağlık uzmanının omurgada anormal bir eğrilik belirtileri aradığı rutin bir fizik muayene sırasında konur. Tanıyı doğrulamak ve eğriliğin ciddiyetini belirlemek için röntgen veya MRI gibi görüntüleme testleri istenebilir. Son yıllarda daha sık kullanılmaya başlanan, X ışınları içermeyen, eğrilik takibine olanak sağlayan vücut topografik analiz sistemleri bulunmaktadır.

Skolyozda en önemli şey erken teşhistir. Bu nedenle aileler 10-16 yaş arasındaki çocuklarının omurgasını kontrol etmeli ve herhangi bir şüphe durumunda derhal hekime başvurmalıdır.

Skolyoz Tedavisi

Skolyoz tedavisi eğriliğin derecesine ve büyüme evresine göre belirlenir. Hafif skolyoz vakaları tedavi gerektirmeyebilirken, daha ciddi vakalarda destek veya ameliyat gerekebilir. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:

Gözlem: Bazı durumlarda sağlık uzmanı, özellikle eğrilik hafifse, herhangi bir tedavi olmaksızın durumun izlenmesini önerebilir.

Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Uygulamaları: Skolyozda egzersiz uygulamaları son derece önemlidir. Schroth egzersizleri olarak bilinen ve yaygınlaşan üç boyutlu skolyoz egzersizleri, her bireyde etkilenen vücut bölgesine göre ayrı ayrı planlanmaktadır.

Korse: Kemik gelişimi devam eden çocuk ve ergenlerde omurga eğriliğini durdurmak için korse kullanılabilir. Kemiklerin büyümesi durana kadar günde 16-23 saat takılması tavsiye edilir.

Korse tedavisi hasta ve ailesi için zorlu bir süreçtir, özellikle büyüme çağındaki hastaların korse giymeye direnç göstermeleri ve tedavi sürecine uyum konusunda isteksiz olmaları aileleri için en önemli sorundur.

Cerrahi: Eğriliğin yanı sıra hastalarda idrar, dışkı kontrolü kaybı ya da ciddi darlık ya da sinir sıkışmasına bağlı kas gücü kaybı da varsa tedavi için skolyoz ameliyatı seçilebilir.

Omurga cerrahisi büyük kan damarlarına ve sinirlere (omurilik) yakınlığı nedeniyle bazı önemli riskler taşır. Skolyoz ameliyatı sonrası komplikasyonları ve olası riskleri bilmek ameliyat sırasında ve sonrasında son derece önemlidir.

 

Ameliyat Riskleri

Her omurga ameliyatında olduğu gibi enfeksiyon, sinir hasarı, kan kaybı, bağırsak ve mesane sorunları gibi komplikasyonlar skolyoz ameliyatının riskleri arasındadır. Skolyoz ameliyatıyla ilişkili ek riskler arasında omurga dengesinin kaybı ve kemiklerin düzgün şekilde iyileşmemesi yer alır.

Skolyoz ameliyatı riskleri şunları içerir:

  • Enfeksiyon
  • aşırı kan kaybı
  • derin ven trombozu
  • Akciğerlerle ilişkili komplikasyonlar
  • Mide ve bağırsak sorunları
  • Sinir ve omurilik hasarının bir sonucu olarak nörolojik komplikasyonlar
  • Ameliyatta kullanılan vida, çubuk gibi malzemelerin kırılması veya yerinden çıkması gibi sorunlar